Gmina posiada szereg zabytków architektonicznych. Najcenniejsze z nich znajdują się we wsi Ołobok, najstarszej miejscowości gminy. Wieś ta wzmiankowana była już w roku 1136. W 1213 roku wybudowano tam kościół.
Kościół p.w. Św Jana Ewangelisty
Obecny kościół i klasztor wybudowano na przełomie XV i XVI wieku. Zachowane do dziś zabytki to wspomniany kościół oraz pozostałości po klasztorze Cysterek. Kościół Św. Jana Ewangelisty wybudowany został w stylu późnogotyckim. Budynek zniszczył dwukrotnie pożar. Odbudowa nastąpiła w latach 1695-1696. W latach 1780-1788 przebudowano fasadę zachodnią kościoła i dobudowano wieżę dzwonniczą. Większość zabudowań klasztornych została rozebrana w 1882 roku. Kościół był restaurowany w latach 1922-1924. Obecnie kościół w głównym zrębie zachował charakter późnogotycki, zbarokizowany podczas odbudowy pod koniec XVII wieku i podczas przebudowy w XVIII wieku. Opinają go na zewnątrz, częściowo gotyckie, szkarpy. Wewnętrzny wystrój kościoła z bogatą dekoracją snycerską pochodzi z lat 1779-1795 i ma charakter jednolicie rokokowy. Z zabudowań klasztornych zachowało się tylko piętrowe skrzydło przylegające od północy do kościoła oraz skarbczyk i kapitularz.
Drewniana dzwonnica z XVIII w. w Ołoboku
Obok kościoła parafialnego znajduje się drewniana dzwonnica z XVIII wieku. Dzwonnica ta jest kryta gontem, na rzucie kwadratu o konstrukcji słupowej.
W dzwonnicy początkowo znajdował się jeden dzwon, ale z czasem zawieszono jeszcze dwa. Najstarszy ufundowany został przez ksenię Brygidę Gorzeńską w 1787 rok, dwa następne zawieszono w 1938 roku. Największy poświęcono patronowi kościoła św. Janowi Ewangeliście, a mniejszy Matce Bożej.
Kolejne zabytkowe elementy wchodzące w skład zespołu klasztornego to mur klasztorny z XVIII wieku z południowej strony kościoła. Wschodnia brama prowadzi na dziedziniec kościelny, zachodnia na podwórze przed organistówką. Mur ten jest tynkowany i malowany na biało.
Mur klasztorny z XVIII w. w Ołoboku
Dawna organistówka z XIX wieku posiada konstrukcje szachulcową. Budynek jest parterowy, kryty dachem dwuspadowym, ustawiony szczytem do ulicy. Szczyt południowy zlicowany jest z murem.
Dawna organistówka z XIX w. Ołoboku
Mały drewniany kościół p.w. św. Jana Chrzciciela znajduje się na południowym skraju wioski, spełniający od wieków role kościoła parafialnego, stał się kościołem filialnym, w którym od czasu do czasu sprawowano nabożeństwa za zmarłych. Obecnie odbywają się tu tylko uroczystości odpustowe ku czci św. Jana Chrzciciela.
Kościół drewniany p.w. św. Jana Chrzciciela w Ołoboku (XVI w.)
Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z 1521 roku a fundatorem i kolatorem kościoła był konwent sióstr cysterek z Ołoboku. Ołobocki kościół zbudowany został z drewna modrzewiowego. Długość świątyni wynosi ok. 14 metrów, szerokość nawy głównej około 9 metrów. W ścianach kościoła są cztery prostokątne okna: dwa od północy i dwa od południa. Od wschodu za ołtarzem znajduje się okno w kształcie koła. Do kościoła prowadzą drzwi od zachodu – na wprost ołtarza głównego oraz od południa gdzie w 1835 roku została dobudowana niewielka kruchta. W jej szczycie znajduje się ludowa rzeźba św. Józefa. Od strony północno-wschodniej umieszczone są pod okapem dzwony. Na środku dachu znajduje się wieżyczka z sygnaturką i cebulastym blaszanym hełmem. Wewnątrz kościoła znajdują się trzy drewniane ołtarze. Ołtarz główny późnorenesansowy, szafiasty z dwoma skrzydłami. Zawiera w polu środkowym chrzest Chrystusa natomiast po bokach widnieją postacie św. Jana Ewangelisty i św. Michała Archanioła.
W 2019 roku kościół został gruntownie odrestaurowany. Środki na ten cel pochodziły z funduszy europejskich, budżetu gminy Sieroszewice oraz budżetu parafii. Łączna kwota inwestycji wyniosła: 1 670 000,00 zł.
Pałac Skórzewskich z lat 70-tych XIX wieku, neorenesansowy (z odwołaniami do renesansu włoskiego), wielobryłowy. Obecnie widoczne są na nim znaki czasu, jest zamieszkały. W okolicy pałacu rozciąga się park.
Pałac w Rososzycy
Rys historyczny:
Pałac Piotra Skórzewskiego herbu Drogosław, ożenionego z Teresą hrabianką Czarnecką z Golejewka. Rossoszyca jest od mniejwięcej 1650 roku w rękach rodziny Skórzewskich. Syn pierwszego właściciela Antoniego, Paweł, „słynny w kraju z najczystszego patryotyzmu”, odznaczył się w bitwie pod Łabiszynem, gdzie mu Dąbrowski powierzył dowództwo. W nagrodę za liczne zasługi wyniesiony został do godności senatora kaliskiego. Pałac zbudowany został w drugiej połowie XIX wieku.
Dwór w Parczewie XIX w. Fot. Krzysztof Dera
Dwór wzniesiony został w latach 80 XIX wieku. Zwrócony jest fasadą na południe, murowany, podpiwniczony, parterowy z piętrowym ryzalitem frontowym, nakryty niskim dachem dwuspadowym. Od wschodu skrzydło, od zachodu nowsza przybudówka. Od frontu podjazd. Ganek podjazdowy wsparty na dwóch kolumnach toskańskich filarach o kanelowych trzonach, nakryty tarasem. Część główna dwutraktowa, z holem i salonem na osi, skrzydło dawniej jednotraktowe. Elewacje tynkowane z szerokim pasem z płycinami przy poddaszu. Około 1782 roku w dworze była prywatna kaplica. Od 1947 roku w dworze mieści się szkoła podstawowa.
Kościół św. Marka w Rososzycy (1818 r.), Fot. Aleksander Liebert
Kościół p.w. św. Marka Ewangelisty w Rososzycy wzniesiony został 1818 roku staraniem senatora i wojewody kaliskiego Pawła Skórzewskiego oraz proboszcza Bogumił Grodeckiego na miejscu drewnianego z 1692 rok ufundowanego przez Michała Wierzbowskiego. Obecnie jest to świątynia orientowana, klasycystyczna, murowana, tynkowana, jednonawowa. Korpus świątyni jest trójprzęsłowy, na rzucie prostokąta z nieco węższym jednoprzęsłowym prezbiterium z półkolistym zamknięciem. Od zachodu kruchta z trzema otworami wejściowymi, od południa – przedsionek z wejściem do zakrystii i na piętro. Wnętrze rozczłonkowane pilastrami. Strop płaski. Chór muzyczny wsparty na dwóch słupach, balustrada z motywami geometryczno-roślinnymi. Ołtarz główny klasycystyczny z obrazem „Przemienienie pańskie” w polu środkowym oraz obrazem św. Marka.
Kolejnym z zabytkowych obiektów znajdującym się na terenie gminy Sieroszewice jest Pałac w Psarach.
Pałac Brodowskich w Psarach
Pałac to siedziba Brodowskich pobudowana około 1910 roku w tzw. stylu dworkowym, nawiązującym do form dworu barokowego. Budynek jest rozbudowany o podpiwniczony taras ustawiony przy skarpie doliny. Murowany podpiwniczony, złożony z kilku brył parterowych z mieszkalnym poddaszem i piętrowych ryzalitów, nakryty osobnymi, osobnymi dachami mansardowymi trzy – i czterospadowymi, pokrytymi dachówką karpiówką. Plan rozczłonowany z dwutraktowym skrzydłem wschodnim i wąskim łącznikiem, a także aneksem zachodnim posiadającym osobne wejście. Korpus główny o symetrycznym układzie wnętrz dwuipółtraktowy, z frontowymi i ogrodowymi ryzalitami bocznymi i środkowymi mieszczącymi hol o salon zamknięty od południa trójbocznie, z wyjściem na tras. Elewacje otynkowane na gładko: rozczłonkowane bryłami ryzalitów i skrzydeł nakrytych malowniczymi dachami z dekoracyjnymi okapami i uwidocznionymi końcówkami profilowanych belek. Elewacje wzdłużne korpusu głównego symetryczne: fasada poprzedzona wysuniętym, osiowym, dwukolumnowym gankiem nakryty facjatą zwieńczoną falistym szczytem, z herbem Brodowskich.
Kolejne zabytkowe dzieło w Gminie Sieroszewice to krzyż przydrożny w Kani, który należy do najciekawszych prac Pawła Brylińskiego.
Krzyż autorstwa Pawła Brylińskiego w Kani
Prace nad krzyżem artysta rozpoczął w1856 roku. Krzyż pokryty jest z trzech stron figurami świętych. Postacie zostały wyrzeźbione w pniu belki. Ustawione są w czterech kondygnacjach a ponad nimi wisi figura Chrystusa. Zwieńczenie krzyża stanowi pelikan, karmiący własną krwią swoje pisklęta.
Rzeźba na krzyżu w Kani
Patrząc na krzyż, na przedniej stronie belki od góry: Matkę Bożą Bolesną, św. Walentego, św. Józefa, i św. Stanisława. Z prawej strony, również od góry widoczna jest postać św. Jana Ewangelisty, św. Wawrzyńca, św. Antoniego i prawdopodobnie św. Wojciecha. Lewą zaś stronę zajmują: św. Weronika, św. Franciszek, św. Roch i św. Idzi.
Rzeźba na krzyżu w Kani
Źródła informacji:
- Marek Olejniczak – „GMINA SIEROSZEWICE przyroda-historia-zabytki”.
- Stanisław Małyszko – „ Majątki wielkopolskie, tom II Powiat ostrowski”